Overtreding voorwaarden

Wanneer de reclassering een overtreding van een voorwaarde constateert, moet zij dat melden aan justitie. Uit ervaring blijkt dat de reclassering die meldingen ook veelvuldig ten onrechte doet. Waarschijnlijk probeert de reclassering jou op die manier te intimideren en te onderwerpen. Zij probeert daarmee te bereiken dat jij je schikt naar haar wensen en verlangens, ongeacht of die een verplicht of vrijwillig karakter hebben.
Bij de voorwaardelijk invrijheidstelling beslist het O.M. over de reactie die volgt op een overtreding van de voorwaarden. Het O.M. zal op zo’n overtreding altijd een reactie laten volgen.
Het O.M. deelt – als puntje bij paaltje komt – niet altijd de mening van de reclassering dat sprake is van zo’n overtreding. Toch heeft ook het O.M. belang bij intimidatiepogingen van de reclassering en is er dus niet kritisch op. Vaak is ook helemaal niet duidelijk wat de reikwijdte van bijzondere voorwaarden is en (daarmee) of er überhaupt sprake is van een overtreding. Zie ook de pagina ‘Voorwaarden’ onder ‘Uitleg van voorwaarden’.
In geval van een overtreding van voorwaarden zal de daarop volgende reactie altijd proportioneel moeten zijn: De reactie moet in redelijke verhouding staan tot de ernst van die overtreding. Een misdrijf tijdens de proeftijd wordt anders beoordeeld dan het per ongeluk overtreden van een bijzondere voorwaarde omdat er sprake was van een misverstand. Het is ondenkbaar dat er een herroeping volgt enkel op grond van laatstgenoemde overtreding. Anders ligt dat bij het begaan van een misdrijf. Dan zal altijd een vordering worden ingediend tot een gehele of gedeeltelijke herroeping. De rechtbank beslist over een gehele of gedeeltelijke herroeping v.i. op vordering van het O.M..Dit verandert binnenkort als gevolg van een wetswijziging. Dan beslist het O.M. zelf, maar kan je daar bezwaar tegen aantekenen bij de rechtbank. Op basis van eisen van proportionaliteit en subsidiariteit zal het O.M. een meer ingrijpende reactie achterwege moeten laten, als (redelijkerwijs) volstaan had kunnen worden met een minder ingrijpende reactie.
Minder ingrijpende reacties zijn:
– (slechts) constateren dat jij een voorwaarde hebt overtreden (bijvoorbeeld als er geen sprake is van opzet);
– jou daar een waarschuwing voor geven (bijvoorbeeld bij een lichte, verwijtbare overtreding);
– mondeling of schriftelijk uitleg geven over hoe de voorwaarde volgens het O.M. bedoeld is (bijvoorbeeld als er discussie is over de uitleg van die voorwaarde);
– de voorwaarde aanpassen, door de verplichting duidelijker te verwoorden in een nieuw v.i.-besluit (bijvoorbeeld als er discussie is over de uitleg van die voorwaarde).

Als er zo’n reactie is gevolgd, kan later niet alsnog datzelfde feit (mede) ten grondslag worden gelegd aan een vordering tot herroeping van de v.i.. Wel kan het feit dat eerder zo’n overtreding heeft plaatsgevonden, meespelen bij de keuze om bij een volgende overtreding een herroeping te vorderen.
Ingrijpende reacties:
– een vordering indienen bij de rechtbank tot gedeeltelijke herroeping van jouw v.i.;
– een vordering indienen bij de rechtbank tot gehele herroeping van jouw v.i..
Bij een overtreding in de vorm van een misdrijf zal de vordering herroeping samen gaan met de strafrechtelijke vervolging van dat misdrijf. De rechtbank zal dan in één vonnis oordelen over het ten laste gelegde feit (wel of geen veroordeling) en over de herroeping van de v.i.. Bij een veroordeling zal (normaliter) ook herroeping van de v.i. plaatsvinden. Er is dan wel hoger beroep mogelijk.
Als er ‘ernstige redenen zijn voor het vermoeden dat de v.i.-gestelde zich zodanig heeft gedragen dat de v.i. zal worden herroepen’, kan het OM jou direct laten aanhouden en vastzetten.
Meer lezen: Aanwijzing voorwaardelijke invrijheidstelling (IV)